N 9789990156317 แผนที่ฟ้า รุ่น ดาวชาละวัน สมาคมดาราศาสตร์ไทย

แผนที่ฟ้าเหนือ/ใต้ มีคุณสมบัติดังต่อไปนี้
๑. ใช้ค้นหาวัตถุท้องฟ้า กลุ่มดาวจักรราศี กลุ่มดาวสำคัญๆ สามเหลี่ยมฤดูหนาว สามเหลี่ยมฤดูร้อน กระจุกดาว เนบิวลา ดาราจักรต่าง ๆ ทางช้างเผือก และตำแหน่งของดาวฤกษ์ชื่อไทย “ดาวชาละวัน” ในกลุ่มดาวหมีใหญ่ (ดาวจระเข้)
๒. หาตำแหน่งและเวลาขึ้นและตกของดวงอาทิตย์ในแต่ละวัน
๓. สามารถใช้ข้อมูลจากปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ หาตำแหน่งของดาวเคราะห์ ได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี และดาวเสาร์ ดาวหาง ฝนดาวตก ดาวเคราะห์น้อย และดวงจันทร์โดยใช้แผนที่ฟ้าเหนือ/ใต้ประกอบ สามารถระบุตำแหน่งลงบนแผนที่ฟ้าเหนือ/ใต้ได้เพื่อสะดวกในการสังเกต

ส่วนประกอบต่างๆ ในแผนที่ฟ้าเหนือ/ใต้ รุ่น “ดาวชาละวัน”
แผนที่ฟ้าเหนือ/ใต้มีสองหน้า ได้แก่ หน้าขั้วฟ้าเหนือ (ทิศเหนือ) และหน้าซีกฟ้าใต้ (ทิศใต้) แต่ละหน้ามีรายละเอียดแสดงส่วนประกอบต่างๆ ในแผนที่ฟ้าเหนือ/ใต้ดังต่อไปนี้
๑. ทิศ ทิศหลัก ๔ ทิศ เช่น ทิศเหนือ ทิศตะวันออก ทิศใต้ และทิศตะวันตก ทิศรองอีก ๔ ทิศ เช่น ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ทิศตะวันออกเฉียงใต้ ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ และทิศตะวันตกเฉียงใต้
๒. เวลา กรอบนอกที่อยู่เหนือแผ่นหมุนแสดงนาฬิกา ๒๔ ชั่วโมง (หนึ่งขีดแทนค่าเท่ากับ ๑๐ นาที)
๓. เดือน บนด้านนอกของแผ่นหมุนสีขาว มี ๑๒ เดือน (มกราคม – ธันวาคม)
๔. วันที่ บนแผ่นหมุนสีขาว แต่ละเดือนมี ๓๐ วัน (ขีดหนึ่งขีดแทนค่าเท่ากับ ๑ วันของเดือน)
๕. อันดับความสว่างปรากฏ (Magnitude) ของดาวฤกษ์ ตัวเลขมากมีค่าความสว่างน้อย ตัวเลขน้อยมีค่าความสว่างมาก เช่น เลข ๕ มีค่าความสว่างน้อย - ๑ มีค่าความสว่างมาก (ทางมุมล่างซ้าย)
๖. สัญลักษณ์แสดงชนิดของวัตถุท้องฟ้า และบัญชีรายชื่อ (อยู่ล่างกลางแผนที่)
๗. QR code คือ คู่มือการใช้แผนที่ฟ้าเหนือ/ใต้ ให้ดาวน์โหลดฟรี ทั้งด้านขั้วฟ้าเหนือและซีกฟ้าใต้(ด้านล่างมุมขวา)
๘. ส่วนโค้งของแผนที่ขั้วฟ้าเหนือ และซีกฟ้าใต้ แทนตำแหน่งของขอบฟ้า ของผู้สังเกต
๙. หมุดกึ่งกลางแผ่นหมุน ด้านขั้วฟ้าเหนือแทนตำแหน่งของดาวเหนือ (Polaris) ที่มุมเงย ๑๕ องศาเหนือ ด้านซีกฟ้าใต้แทนขั้วฟ้าใต้ ซึ่งมองไม่เห็นที่ละติจูด ๑๕ องศาเหนือ
๑๐. เส้นโค้งนอนสีเขียว (บนแผ่นใส) บอกค่ามุมเงย (Altitude) บนท้องฟ้าแบ่งช่องละ ๑๕ องศา
๑๑. เส้นโค้งตั้งสีเขียว (บนแผ่นใส) บอกค่ามุมทิศ (Azimuth) แนวราบขอบฟ้า ๔๕ องศา (แบ่งช่องละ ๑๕ องศา)
๑๒. จุดตัดของเส้นสีเขียว (บนแผ่นใส) เรียกว่า จุดจอมฟ้า (Zenith) จุดกึ่งกลางศีรษะบนท้องฟ้าของผู้สังเกต
๑๓. เส้นตรงที่ลากจากขอบฟ้าทิศเหนือผ่านดาวเหนือตรงไปทางทิศใต้ถึงขอบฟ้าใต้ (บนแผ่นใส) เรียกว่า เส้นสูงเที่ยง หรือ เมริเดียน (Meridian)
๑๔. เส้นประ (บนแผ่นหมุน) คือ เส้นสุริยวิถีที่ดาวคราะห์และดวงจันทร์โครจรผ่าน จุดแต่ละจุดในแผ่นหมุน แทนตำแหน่งของดวงอาทิตย์ในแต่ละวันตลอดทั้งปี (ใช้หาดวงอาทิตย์ขึ้น และตกแต่ละวัน)
๑๕. เส้นทึบ (บนแผ่นหมุน) เส้นที่ลากจากทิศตะวันออกโค้งมาที่ทิศตะวันตก เรียกว่า เส้นศูนย์สูตรฟ้า
๑๖. จุด คือ ดาวฤกษ์ และเส้นที่ลากเชื่อมจุด คือ ดาวเรียงเด่น (asterism) ซึ่งเป็นหมายสังเกตของกลุ่มดาว
๑๗. แถบเส้นสีเทาพาดผ่านท้องฟ้า แทนแนวทางช้างเผือก (Milky Way)
๑๘. คำแนะนำการใช้แผนที่ฟ้าเหนือ/ใต้