เมล็ดประดู่ป่า ประดู่ 25 บาท 30 เมล็ด
ชื่อไทย ประดู่ป่า (Bermese rosewood)
ชื่อท้องถิ่น ประดู่ (ภาคกลาง) ประดู่เสน (ราชบุรี สระบุรี) ดู่ ดู่ป่า กะเลน (ภาคเหนือ) ฉะนอง
(เชียงใหม่)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Pterocarpus macrocarpus Kurz
ชื่อวงศ์ FABACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลักษณะทั่วไป ไม้ต้น ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 15 – 30 เมตร ผลัดใบ เรือนยอดเป็นพุ่มกลม ทึบ เปลือกนอกสีน้ำตาลดำ หนา แตกสะเก็ด เปลือกในสีน้ำตาล มีน้ำเลี้ยงสีแดง เนื้อไม้แข็งสีแดงอมเหลือง มีลวดลายสวยงาม
ลักษณะใบ ใบประกอบขนนกชั้นเดียว ปลายใบคี่ เรียงสลับ ใบย่อยรูปไข่หรือรูปขอบขนาน กว้าง 2.5 – 5 เซนติเมตร ยาว 5 – 15 เซนติเมตร โคนใบมน ขอบใบเรียบ ปลายใบเป็นติ่ง แผ่นใบมีลักษณะคล้ายแผ่นหนังบางๆ ท้องใบมีขนอ่อนๆ ปกคลุม
ลักษณะดอก ช่อกระจะแยกแขนง ออกที่ซอกใบและปลายกิ่ง ดอกย่อยสีเหลืองแกมแสด รูปถั่ว กลีบเลี้ยงสีน้ำตาลอมเขียว หรือสีเขียว 5 กลีบ โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย ปลายแยกเป็น 2 แฉก แบ่งเป็นอันบน 2 กลีบติดกัน และอันล่าง 3 กลีบติดกัน กลีบยาวประมาณ 6 – 8 มิลลิเมตร กลีบดอก รูปผีเสื้อ มี 5 กลีบ ยาวประมาณ 8 – 15 มิลลิเมตร มีเกสรเพศผู้ 10 อัน เกสรเพศเมียมี 1 อัน ดอกมีกลิ่นหอม
ลักษณะผล ผลมีปีกเดียว รูปโล่ แบน บาง ตรงกลางนูน เส้นผ่านศูนย์กลาง 5 – 7 เซนติเมตร ผลอ่อนสีเขียวมีขนสีขาว หรือสีน้ำตาลปกคลุม อาจมี 1 – 3 เมล็ด
ระยะการออกดอกติดผล
ออกดอกในระหว่างเดือนมีนาคม – เดือนเมษายน ผลแก่เดือนพฤษภาคม – เดือนมิถุนายน
เขตการกระจายพันธุ์
พบในประเทศอินเดีย อินโดนีเซีย ลาว ไทย กัมพูชา และทางใต้ของเวียดนาม ในประเทศไทยกระจายพันธุ์ในป่าเบญจพรรณชื้น และในป่าดิบแล้งทั่วไป ยกเว้นภาคใต้ ความสูง 100 – 600 เมตร จากระดับน้ำทะเล
การใช้ประโยชน์
เนื้อไม้: ใช้ในการก่อสร้างทั่วๆ ไป เฟอร์นิเจอร์ เครื่องมือเครื่องใช้ เครื่องดนตรี
เปลือก: ให้น้ำฝาดสำหรับฟอกหนัง
แก่น: ให้สีแดงคล้ำใช้ย้อมผ้า