หนังสือ ภววิทยาแม่น้ำโขง เขื่อน น้ำของ และผู้คน (Mekong Ontology)
ภววิทยาแม่น้ำโขง ตั้งคำถามสำคัญต่อการทำความเข้าใจพลลัตและความสัมพันธ์
ที่คร่อมข้ามโลกของนิเวศ วัฒนธรรม การเมือง และเทคโนโลยีในลุ่มน้ำโขง
กนกวรรณ มะโนรมย์ นักวิชาการผู้คร่ำหวอดในการศึกษาทำความเข้าใจประเด็นปัญหาในลุ่มน้ำโขงมายาวนาน
ชี้ให้เห็นถึงประวัติศาสตร์ของการพัฒนาลุ่มแม่น้ำ ภายใต้อภิมหาโครงการของ ความเป็นสมัยใหม่
ซึ่งประกอบสร้างขึ้นจากวาทกรรมการพัฒนา ความรู้เชิงเทคนิค นโยบายและกรอบความร่วมมือระดับภูมิภาค
การจัดการระบบนิเวศผ่านโครงสร้างพื้นฐาน ตลอดจนการคัดง้างเชิงอำนาจผ่านปฏิบัติการของชาวบ้านและเครือข่ายภาคประชาสังคม
กนกวรรณเสนอให้พิจารณา ความยากจน ในฐานะผลผลิตของความสัมพันธ์ดังกล่าว
ซึ่งเป็นภาพสะท้อนของความล้มเหลว ไม่เพียงเฉพาะนโยบายการพัฒนา เจรจาต่อรอง และสร้างการมีส่วนร่วมในการพัฒนาเท่านั้น
หากแต่ยังเป็นความล้มเหลวของ ความเป็นสมัยใหม่ ที่เกิดขึ้นในการเมืองระดับชีวิตประจำวัน
ซึ่งโลกถูกตัดแบ่งระหว่างความเป็นเทคนิค-สังคม ธรรมชาติ-วัฒนธรรม แม่น้ำ-ผืนดิน และความรู้-ความเชื่อ ที่ไม่เคยเกิดขึ้นจริงนั่นเอง
-- ร.ศ. ดร. จักกริช สัขมณี คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย --
ภววิทยาแม่น้ำโขง เชื้อชวนให้เรากลับมาตั้งคำถามเกี่ยวกับสถานะทางภววิทยาของแม่น้ำ
ภววิทยาหมายถึง การเป็น โดยมีนัยถึงการชักชวนให้เราพิจารณาแม่น้ำโขงเสียใหม่
ที่ไม่ได้เป็นเพียงวัตถุของความรู้หรือทรัพยากรธรรมชาติ แต่แม่น้ำ มีชีวิต
และชีวิตของแม่น้ำก็เฉกเช่นเดียวกับชีวิตอื่น ๆ กรอบการวิเคราะห์ของหนังสือเล่มนี้จึงใหญ่กว่าเรื่องของแม่น้ำโขงและภูมิภาคศึกษา
แต่กลับเป็นการตั้งคำถามถึงสภาวะสมัยใหม่ที่เต็มไปด้วยการไหล ความเหลว ความขัดแย้ง และ ภาวะผะอืดผะอม
อันมีแม่น้ำเป็นตัวเชื่อมต่อสำคัญของความสัมพันธ์ที่สลับซับซ้อนเกินกว่าจะลดทอนให้เป็นเรื่องของมนุษย์
ธรรมชาติ หรือเทคโนโลยีเพียงอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น
-- ร.ศ. ดร. เก่งกิจ กิติเรียงลาภ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ --
