หนังสือ ฟูโกต์กับลัทธิเสรีนิยมใหม่ ปกอ่อน บรรณาธิการโดย พิพัฒน์ พสุธารชาติ

ISBN 978-616-8215-26-5
เข้าเล่มปกอ่อนจำนวน 412 หน้า

มิเชล ฟูโกต์ (Michel Foucault ค.ศ. 1926-1984) เป็นนักปรัชญาและนักประวัติศาสตร์ความคิดชาวฝรั่งเศสที่มีชื่อเสียง งานของเขามีอิทธิพลอย่างมากต่อวงการสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ โดยเฉพาะผู้ที่ทำงานด้านการสื่อสารศึกษา มานุษยวิทยา สังคมวิทยา วัฒนธรรมศึกษา ทฤษฎีวรรณคดี สตรีศึกษา ทฤษฎีวิพากษ์ วงการแพทย์ ฯลฯ คำที่ฟูโกต์ใช้ เช่น ‘วาทกรรม’ ที่แปลจาก ‘Discourse’ และ ‘วงศาวิทยา’ ที่แปลจาก ‘Genealogy’ ได้รับความนิยมจากนักวิชาการไทย มีนักวิชาการแถวหน้าหลายท่านต่างหยิบยกแนวคิดของฟูโกต์มาวิพากษ์วิจารณ์สังคมไทยอย่างกว้างขวาง

อย่างไรก็ตาม ในช่วงปลายปี ค.ศ. 2014 หนังสือ Critiquer Foucault: Les années 1980 et la tentation néolibérale ได้ตีพิมพ์ในประเทศเบลเยียม อันเป็นการรวมบทความต่างๆ โดยมีแดเนียล ซาโมรา (Daniel Zamora) เป็นบรรณาธิการ หนังสือเล่มนี้เสนอในทำนองว่าหลังเหตุการณ์พฤษภาคม ค.ศ. 1968 ฟูโกต์มีแนวโน้มที่จะเห็นด้วยกับลัทธิเสรีนิยมใหม่ หลังจากนั้นในเดือนธันวาคม ค.ศ. 2014 ซาโมราได้ให้สัมภาษณ์กับวารสารฝ่ายซ้ายของฝรั่งเศสคือ Ballast โดยคำสัมภาษณ์นี้ได้ถูกแปลเป็นภาษาอังกฤษอย่างรวดเร็วเพื่อพิมพ์ลงในวารสารออนไลน์ Jacobin

ซาโมราได้กล่าวตอนหนึ่งว่าฟูโกต์ “ให้ความสนใจต่อลัทธิเสรีนิยมทางเศรษฐกิจ และมองว่าเสรีนิยมใหม่เป็นรูปแบบของการเมืองที่มีความเป็นราชการน้อยกว่า มีการควบคุมทางวินัยน้อยกว่าบรรดารัฐสวัสดิการต่างๆ ในยุโรปที่เกิดช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สองเป็นอย่างมาก” การพูดของซาโมราเช่นนี้ก็เท่ากับบอกว่าฟูโกต์ให้การสนับสนุนเสรีนิยมใหม่ คำสัมภาษณ์ชิ้นนี้จึงนำไปสู่การถกเถียงอย่างรุนแรงในหมู่ปัญญาชนตามเว็บไซต์และบล็อกต่างๆ อย่างน้อยในทวีปยุโรป หลังจากนั้นหนังสือของซาโมราก็ได้รับการพิมพ์เป็นภาษาอังกฤษในชื่อ Foucault and Neoliberalism (2016) โดยมีไมเคิล ซี. เบห์เรนท์ (Michael C. Behrent) นักประวัติศาสตร์ภูมิปัญญาชาวอเมริกันมาทำหน้าที่เป็นบรรณาธิการร่วมกับซาโมรา

หนังสือ ฟูโกต์กับลัทธิเสรีนิยมใหม่ เล่มนี้ ได้รวบรวมบทความต่างๆ ที่เขียนโดยนักวิชาการชาวต่างชาติและชาวไทย ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับคำถามว่าฟูโกต์สนับสนุนลัทธิเสรีนิยมใหม่ หรือไม่ อย่างไร? โดยในภาคแรก จะพูดถึง ความคลุมเครือของนิยาม เสรีนิยมใหม่ ส่วนภาคสอง จะกล่าวถึงเรื่องอื้อฉาวของฟูโกต์กับเสรีนิยมใหม่

หนังสือเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อผู้สนใจลัทธิเสรีนิยมใหม่ และผู้สนใจแนวคิดของฟูโกต์ในช่วงหลังปี ค.ศ. 1968

......................................

หนังสือเล่มนี้ โดยเฉพาะสองบทนี้ (คือของดีน และเบห์เรนท์) พยายามให้ความกระจ่างแก่ความคลุมเคลือของความสัมพันธ์ของฟูโกต์และแนวคิดเสรีนิยมใหม่ ซึ่งเราไม่อาจะฟันธงได้ ทั้งนี้เพราะความคิดแบ่งซ้ายแบ่งขวาก็มีความคลุมเคลือโดยตัวมันเอง (จนถึงขนาดมีคำกล่าวในสังคมฝรั่งเศสว่าเลือกฝ่ายซ้ายได้นโยบายฝ่ายขวา เลือกฝ่ายขวาได้นโยบายฝ่ายซ้าย) และนั้นอาจไม่สำคัญเท่ากับการที่คุณูปการของความเป็นฟูโกต์ที่ยังจุดประกาย สรรค์สร้างและผลักดันให้เกิดการตั้งคำถามใหม่ ๆ การทบทวนปมประเด็นต่าง ๆ ในโลกสมัยใหม่ในปัจจุบัน หนังสือเล่นนี้สามารถอ่านได้ในฐานะเพื่อทำความเข้าใจเสรีนิยมใหม่แต่ขณะเดียวกันก็นำเสนอ “วงศาวิทยา”อย่างย่อว่าด้วยฟูโกต์และเสรีนิยมอีกด้วย ที่อาจเป็นที่สนใจไม่เฉพาะผู้ศึกษาปรัชญา ประวัติศาสตร์การเมือง สังคมวิทยา หรือแม้แต่ผู้ศึกษาเศรษฐศาสตร์เองก็ตาม

บางส่วนจาก บทปริทรรศน์หนังสือ ‘ฟูโกต์กับเสรีนิยมใหม่’

โดย ชีรา ทองกระจาย