[องค์การเภสัชกรรม] ชุดทดสอบสารสเตียรอยด์ที่ปนปลอมในยาแผนโบราณ 1เทสต่อ 1กล่อง
STEROID TEST KIT
ชุดทดสอบสารสเตียรอยด์ที่ปนปลอมในยาแผนโบราณ
ใช้หลักการทางอิมมูโนโครมาโทกราฟี สามารถตรวจสเตียรอยด์ได้ 2 ชนิด คือ เดกซาเมทาโซนและเพรดนิโซโลน
ซึ่งสเตียรอยด์ชนิดรับประทานที่นำมาลักลอบใส่ในยาแผนโบราณ ชุดทดสอบนี้ใช้โพลีโคลนอลแอนติบอดีที่จำเพาะ
ต่อเดกซาเมทาโซนและมีผลจากปฏิกิริยาข้าม (Crossreaction) จึงสามารถตรวจพบเพรดนิโซโลนได้ด้วย และเกิด
ปฏิกิริยากับเบตาเมทาโซนได้เช่นกัน เกณฑ์การวัดขั้นต่ำสุดที่ตรวจพบได้ (ค่า Cut-off) ของเดกซาเมทาโซนเท่ากับ
5 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร คือให้ผลบวกเมื่อมีปริมาณเดกซาเมทาโซนในหลอดทดสอบที่เตรียมตัวอย่าง ความเข้มข้น
ตั้งแต่ 5 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตรขึ้นไป สำหรับเพรดมิโซโลน พบว่ามีความเข้มข้นตั้งแต่ 500 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร
ขึ้นไปจะให้ผลเป็นบวก ชุดทดสอบนี้ใช้ตรวจเฉพาะยาแผนโบราณเท่านั้น ตรวจได้ทุกรูปแบบ เช่น ยาลูกกลอน ยาผง
ยาเม็ด และยาน้ำ
วิธีทดสอบ
1. บดยาให้เป็นผงละเอียด และใช้หลอดพลาสติกตักตัวอย่างยาใส่หลอดทดสอบ (กรณียาน้ำให้รินใส่หลอดทดสอบ)
โดยใส่ตัวอย่างยาให้มีปริมาณเท่ากับขีดสีน้ำเงินข้างหลอดทดสอบ (ขีดล่าง)
2. ใส่น้ำยาละลายตัวอย่างที่ให้มาในชุดทดสอบ จนถึงขีดสีแดง (ขีดบน) ปิดจุก และเขย่าอย่างน้อย 3 นาที
(เป็นการสกัดสารสเตียรอยด์)
3. ตั้งหลอดทดสอบจนกระทั่งยาตกตะกอน และน้ำยาแยกชั้นใส
4. เปิดซอง นำชุดทดสอบวางบนพื้นราบ ในที่มีแสงสว่างเพียงพอ ใช้หลอดหยดที่ให้มาในซองดูดน้ำยาส่วนใส ระวัง
อย่าให้มีฟองอากาศ และหยดน้ำยาลงในหลุมรับตัวอย่างทีละหยด จำนวน 4 หยด ในลักษณะหลอดหยดตั้งตรง
5. อ่านผลการทดสอบที่เวลา 10 นาที ไม่ควรอ่านผลทดสอบเกินเวลากำหนด
การอ่านผลดูจากจำนวนขีดที่ปรากฏในช่องหน้าต่างแสดงผล โดยความเข้มของสีที่ปรากฏบนตำแหน่ง C และ T
อาจแตกต่างกันได้เล็กน้อย การแปลผล เป็นดังนี้
- กรณีปรากฏ 2 ขีด ที่ตำแหน่ง C และ T คือผลลบ แสดงว่า ไม่มีสเตียรอยด์
- กรณีปรากฏ 1 ขีด ที่ตำแหน่ง C เท่านั้น คือผลบวก แสดงว่า มีสเตียรอยด์ ซึ่งอาจเป็นเดกซาเมทาโซนหรือเพรดนิโซโลน
หรืออาจใส่ปนปลอมมาทั้งสองชนิด
ข้ออแนะนำ
1. กรณีผลิตภัณฑ์ยามีสีเข้มซึ่งอาจรบกวนการอ่านผล สามารถตั้งหลอดตัวอย่างที่ผสมน้ำยาแล้ว ทิ้งไว้นานขึ้นจนกว่า
ตัวยาตกตะกอนหมด และใสมากขึ้น
2. ควรใช้ชุดทดสอบทันทีหลังจากเปิดซอง และอ่านผลภายในระยะเวลาที่กำหนดเท่านั้น
3. หากน้ำยาละลายตัวอย่างกระเด็นเข้าตา หรือถูกผิวหนัง ให้ล้างด้วยน้ำสะอาดจำนวนมาก
4. เมื่อใช้น้ำยาละลายตัวอย่างแล้วเสร็จ ควรปิดฝาให้สนิททุกครั้ง
5. ชุดทดสอบนี้ใช้เพื่อการตรวจสอบเบื้องต้นเท่านั้น หากต้องการยืนยันผล สามารถส่งตรวจได้ที่ห้องปฏิบัติการ
ของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
6. เก็บชุดทดสอบไว้ที่อุณหภูมิห้อง โดยหลีกเลี่ยงการสัมผัสความร้อนและแสงแดดโดยตรง
7. หลีกเลี่ยงการซื้อยาแผนโบราณที่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนตำรับยา การเลือกซื้อให้ตรวจดูฉลากที่ปิดผนึกบนภาชนะบรรจุ
ว่าจะต้องมีเลขทะเบียนตำรับยาโดยฉลากจะต้องมีรายละเอียดอื่นๆได้แก่ ชื่อยา สูตรยา ชื่อและจังหวัดที่ตั้งของ
ผู้ผลิตยา วันเดือนปีที่ผลิตยา เลขที่หรืออักษรแสดงครั้งที่ผลิตยา ปริมาณยาที่บรรจุ เนื่องจากหากเป็นทะเบียนยาปลอม
รายละเอียดจะไม่ครบถ้วน